Uit onderzoek van het project Onderwijs, identiteitsontwikkeling bij jongeren en hun omgang met idealen (ONID) is gebleken dat leerkrachten in het voortgezet onderwijs graag duidelijke richtlijnen en handvatten willen krijgen over hoe ze het burgerschapsonderwijs vorm moeten geven. Met het burgerschapsonderwijs willen zij onder leerlingen positieve betrokkenheid bij de samenleving stimuleren en uitingen van radicale vormen bijsturen.
De periode van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs kan een roerige periode zijn. Leerlingen leren zichzelf beter kennen en ontwikkeling hun normen, waarden, interesses en identiteit. Tijdens deze periode kunnen leerlingen ook uitingen doen die duiden op radicalisering of extremisme. Met het burgerschapsonderwijs willen leerkrachten radicaliseringsprocessen van leerlingen opmerken en signaleren. Daarnaast willen zij graag samenwerken met andere instanties, die betrokken zijn bij de leerlingen, om radicalisering te voorkomen. Het project ONID biedt leerkrachten hiervoor handvatten.
Tijdens het onderzoek is onderzocht hoe je de voorlopers van radicalisering kan herkennen, en òf leerlingen bereidt zijn om zich op een positieve maatschappelijke manier in te zetten voor de samenleving. Daarnaast is onderzocht hoe beide fenomenen met elkaar samenhangen en hoe voorlopers van radicalisering samenhangen met indicatoren voor de zoektocht naar een eigen identiteit.
Uit het onderzoek kwam naar voren dat het merendeel van de jongeren (die hebben deelgenomen aan het onderzoek) geen polariserende en extreme opvattingen hebben. Ze hadden daarentegen wel een sterk sociaal verantwoordelijkheidsgevoel. De kleine groep leerlingen met radicaliserende opvattingen kwam naar voren dat dit soms samengaat met grote maatschappelijke betrokkenheid. Daarnaast kwam uit het onderzoek ook naar voren dat leerkrachten behoefte hebben aan duidelijke richtlijnen op het gebied van burgerschapsonderwijs. Op deze manier wordt het voor hen inzichtelijker in wat er van hen wordt verwacht en zijn er minder verschillen tussen scholen in mate waarin en wijze waarop er aandacht wordt besteed aan burgerschapsonderwijs. Ook werd duidelijk dat scholen nauwelijks samenwerking met andere instanties. Dit omdat het niet duidelijk is wie het initiatief moet nemen voor de samenwerking. Een mogelijke oplossing kan zijn om de gemeente verantwoordelijk te maken voor de samenwerkingsverbanden. De gemeente kan scholen en instanties met elkaar in contact brengen en een concreet plan samenwerkingsplan uitwerken.
Voor meer informatie over het onderzoek kan je hier het hele rapport lezen.
"*" geeft vereiste velden aan
