Volgens de nieuwe burgerschapsopdracht dient elke school haar onderwijs zo in te richten, dat zij actief burgerschap en sociale cohesie op doelgerichte en samenhangende wijze bevordert. Het onderwijs richt zich herkenbaar op het bijbrengen van respect voor en kennis van de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. Deze zijn verankerd in de Nederlandse Grondwet, maar ook in de universeel geldende fundamentele rechten en vrijheden van de mens.
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) is één van de belangrijkste bronnen voor deze universeel geldende fundamentele rechten. In de preambule en de verklaring zelf wordt stilgestaan bij gelijkheid, menselijke waardigheid en vrijheid. Nederland heeft via zijn deelname aan internationale verdragen ervoor getekend dat het onderwijs gericht moet zijn op het bevorderen van respect voor mensenrechten. Op 10 december 1948 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de UVRM aan. De UVRM heeft vanaf dat moment als belangrijke basis gediend voor de totstandkoming van verschillende mensenrechtenverdragen, zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Sinds 1950 is 10 december de internationale Dag van de Rechten van de Mens.
Hoe besteed je als school aandacht aan deze dag? Waar vind je kwalitatief goede informatie en wat zijn geschikte leermiddelen?
Amnesty International is een bekende vereniging die de naleving van de mensenrechten beoogt. Zij heeft op verschillende plaatsen informatie en educatief materiaal beschikbaar.
Het College voor de Rechten van de Mens is het mensenrechteninstituut van Nederland. Als onafhankelijke toezichthouder belicht, beschermt en bevordert zij de mensenrechten in Europees en Caribisch Nederland. Daarnaast oordeelt ze over discriminatieklachten. Dit laatste heeft zij in het verleden ook in een casus over het verplicht beschikbaar stellen van gebedsruimten in openbare scholen.
SLO biedt via haar vakportaal educatief materiaal aan over mensenrechten. “Waar heb je als kind recht op als je vlucht voor oorlog of geweld? Wat zijn je rechten als je als kind leeft met een handicap? Waarom mag je in Nederland nog niet werken als je elf jaar bent en in andere landen wel?”
HUMAN is een Nederlandse publieke omroep die programma’s maakt vanuit een humanistische visie. Via haar onderwijspagina ontsluit zij veel lesmateriaal. Specifiek over mensenrechten gaan de volgende pagina’s:
NPO Kennis is een multimediaal kennisplatform met geschikte video’s en bijbehorende informatie als basis voor je les. Zij maakte deze collectie over mensenrechten
Verschillende aanbieders en scholen publiceren lessen via het platform LessonUp. De volgende les gaat specifiek in op mensenrechten:
Nieuws in de klas is het educatieplatform van NDP Nieuwsmedia. De volgende les gaat specifiek in op mensenrechten:
Het Studie- en Informatiecentrum Mensenrechten (SIM) is een expertisecentrum op het gebied van mensenrechtenonderzoek en -educatie, verbonden aan de Universiteit Utrecht. Via hun website kun je veel achtergrondinformatie vinden wat betreft mensenrechten. Zij wijdde deze pagina aan de UVRM.