Leernetwerk ‘Burgerschap: samenhang in de mens- en maatschappijvakken’ 2024-2025

20 januari - 09 juni 2025
  • Duur 00:00 - 00:00
  • Organisator Humanasium

Introductie

Leerlingen willen graag de wereld begrijpen. Docenten zijn docent geworden omdat ze leerlingen willen helpen de wereld te begrijpen en hen de weg willen wijzen. Via hun vakgebied en de persoonlijke band die ze met leerlingen hebben.

De mens- en maatschappijvakken spelen in het onderwijs een cruciale rol bij het denken over de wereld, over wie je bent en wie de ander is en hoe dat samenhangt. Deze vakken onderscheiden zich van andere vakken doordat ze de betrokkenheid van de mens op de samenleving en de wereld als object hebben en centraal stellen. De samenhang tussen deze vakken vanuit deze tijd helpt leerlingen verbanden te zien en de wereld beter te begrijpen.

In de praktijk blijkt het vaak lastig om dit zo vorm te geven, dat docenten en leerlingen meerwaarde ervaren. En dit komt op scholen moeizaam van de grond. Het zijn van oudsher gescheiden disciplines met lange tradities en ontwikkelde vakdidactieken. De rol van docent is al complex genoeg en de werkdruk vaak hoog waardoor er weinig ruimte in hoofden en agenda’s is.

De nieuwe conceptkerndoelen burgerschap bieden kansen. En Humanasium heeft een programma ontwikkeld dat bestaat uit een combinatie van een flexibel inzetbaar leermiddelconcept en een concrete praktijkcase. Hiermee gaan we in dit leernetwerk praktisch en laagdrempelig aan de slag.

Doelgroep

Docenten geschiedenis, aardrijkskunde, maatschappijleervakken, economie, filosofie, levensbeschouwing, mens en maatschappij in vo

Opzet programma

In de vijf werksessies van een dagdeel ga je met een collega namens jouw school een concreet ontwerp voor een vakoverstijgende lesweek of lessenreeks en implementatieplan maken, passend binnen de kaders van de school. Dit doen we aan de hand van de nieuwe conceptkerndoelen burgerschap, bestaand leermiddelenconcept voor lessenseries over relevante maatschappelijke thema’s zoals migratie, duurzaamheid of klimaat, een praktijkcase Bouwsteen Europa en inzichten uit de praktijk ‘Wat werkt als je samenwerkt’. Elke school is bij voorkeur vertegenwoordigd door minimaal 2 vakdocenten van 2 verschillende vakken.
De sessies worden ingeleid door een gastspreker (expert/vakdidacticus). Er is ook een docent met praktijkervaring aanwezig zodat je een rijk palet krijgt van mogelijkheden en beperkingen in theorie en praktijk. Je gaat deze toepassen op je eigen school. Je wisselt in sub sessies ervaringen uit met docenten van andere scholen. Je geeft elkaar feedback op het ontwerp en de plannen. Op basis daarvan scherp je jullie ideeën verder aan. Het concrete eindproduct is een ontwerp lessenserie en stappenplan en/of format voor implementatie van burgerschapsonderwijs geïntegreerd in de mens- en maatschappijvakken.

Programma

Het leernetwerk bestaat uit 5 bijeenkomsten (4 fysieke en 1 online) in de periode van januari tot en met juni 2025. De vier fysieke bijeenkomsten vinden plaats op maandagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur in Utrecht. Programma:

  • 20 januari: Wat is burgerschapsonderwijs, hoe kun je hier vorm aan geven? Gastspreker Floor Rombout (HvA)
  • 17 februari: Vakinhouden en burgerschap – waar raken en versterken ze elkaar? Gastspreker Saro Lozano Parra (UU)
  • 17 maart: Randvoorwaarden en ondersteuningsmiddelen voor de organisatie – Wat werkt als je samenwerkt? Gastspreker Hanneke Tuithof (UU)
  • 14 april: Online feedbacksessie
  • 9 juni: Presentatie ontwerp thema, lessenreeks en stappenplan voor organisatie op jouw school.

Doelen

  • Bewustwording wat burgerschapsonderwijs is.
  • Inzicht in waar de meerwaarde van het vakoverstijgend werken ligt.
  • Weten hoe je burgerschapsonderwijs vakoverstijgend vorm kunt geven.
  • Weten wat en wie ervoor nodig is (randvoorwaarden) om dit te organiseren.
  • Bewuste keuzes maken met oog op haalbaarheid.
  • Concreet ontwerp voor een lessenserie en bijbehorend plan voor de organisatie per school.

Praktische zaken

Data en tijd

20 januari, 17 februari, 17 maart, 14 april (online), 9 juni 2025

Van 14.00 – 16.30 uur (+ 30 minuten facultatief voor verdere vragen, uitwisseling en samenwerking aan opdrachten)

Plaats

De fysieke bijeenkomsten vinden plaats bij Universiteit Utrecht, Janskerkhof 13, zaal 006 (de Stijlkamer)

Tijdsinvestering

Naast de 5 bijeenkomsten van ongeveer 3 uur ( = 15 uur) nog 12 – 16 uur.

Maximaal aantal deelnemers

16

Sluitingsdatum aanmelding

13 januari 2025

Dit leernetwerk wordt in samenwerking met het Expertisepunt Burgerschap aangeboden door Humanasium.

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

"*" geeft vereiste velden aan

Selecteer één of meerdere sectoren*