De school als oefenplaats voor burgerschap
De school is een samenleving in het klein. Het is een oefenplaats waar leerlingen actief oefenen met vaardigheden die ze nodig hebben om succesvol deel te nemen aan de samenleving. Of je er nu bewust sturing aan geeft of niet, leerlingen leren gedrag aan. Die oefenplaats vorm je samen: leraren, ondersteunende personeel, leerlingen en ouders. Met elkaar geef je dagelijks vorm aan burgerschapsvorming. In alles wat er wordt gezegd, gedaan of gelaten, wordt er vormgegeven aan de oefenplaats voor burgerschap en de waarden van de democratie.
Meer dan lessen en projecten
Doelgericht en samenhangend vormgeven aan burgerschapsonderwijs vraagt dus meer dan vormgeven van lessen en projecten door een handjevol leraren. Het moet worden uitgewerkt naar een bewuste vormgeving van de dagelijkse omgang in en rond de school. Dit vraagt om het ontwikkelen van een gedragen aanpak, die voortkomt uit de visie van de school. Zo geef je binnen de school gericht invulling aan burgerschapsvorming.
Schoolleider vo: “Burgerschap vind ik zo’n ingewikkeld iets! Je wilt het niet tot één vak maken, je wil eigenlijk dat dat in de hele school zit. Maar hoe doe je dat nou? Wat moet je ermee?”
‘Pas op de plaats’
De gesprekstool ‘Pas op de plaats’ helpt schoolteams op weg om met elkaar het noodzakelijke gesprek te starten. De tool bestaat uit een afbeelding van de school als oefenplaats en bijbehorende gespreksoefeningen. Het geeft zicht op wat er allemaal al (ongemerkt) gebeurt in de school om de leerlingen toe te rusten op de toekomst en hoe dit samenhangt met de visie en context van de school. Ook maakt het duidelijk waar de school een volgende stap kan zetten.
